Poseł dr hab. Józef Brynkus prof. UP Kraków wystąpił z interpelacją do prof. dra hab. Piotra Glińskiego Wiceprezesa Rady Ministrów RP, a zarazem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie karygodnego lekceważenia rodzin ofiar niemieckich obozów koncentracyjnych przez dyrekcję Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau
poprzez ograniczenie prawa przedstawicieli Stowarzyszenia Rodzin Polskich Ofiar Obozów Koncentracyjnych do uczestniczenia w obchodach wyzwolenia więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.
Szanowny Pan
prof. dr hab. Piotr Gliński
Wiceprezes Rady Ministrów RP
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
I N T E R P E L A C J A
w sprawie karygodnego lekceważenia rodzin ofiar niemieckich obozów koncentracyjnych przez dyrekcję Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau poprzez ograniczenie prawa przedstawicieli Stowarzyszenia Rodzin Polskich Ofiar Obozów Koncentracyjnych do uczestniczenia w obchodach wyzwolenia więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.
Stowarzyszenie Rodzin Polskich Ofiar Obozów Koncentracyjnych poinformowało na swoich stronach w mediach społecznościowych, że decyzją dyrektora PMAB dra Piotra Cywińskiego jego członkowie zostali pozbawieni prawa do uczestnictwa w obchodach kolejnej rocznicy oswobodzenia obozu, przypadającej w dniu 27 stycznia br. Jak twierdzą członkowie SRPOOK, brak zaproszenia przedstawicieli Stowarzyszenia na obchody jest reakcją dyrekcji PMAB na fakt użycia przez jednego z członków Stowarzyszenia podczas ubiegłorocznych obchodów biało-czerwonej polskiej flagi.
W swojej informacji w mediach społecznościowych stwierdził Pan, że na terenie PMAB nie ma zakazu używania polskich flag. Dyrekcja PMAB łaskawie zgodziła się z tą informacją, twierdząc zarazem, że powodem niezaproszenia przedstawicieli SRPOOK na styczniowe obchody rocznicy oswobodzenia więźniów KL Auschwitz-Birkenau nie był fakt użycia biało-czerwonej flagi, tylko rzekomy incydent niewłaściwego jej eksponowania podczas ubiegłorocznych obchodów, co miało przeszkadzać części uczestników m.in. w modlitwie, gdyż część siedzących na krzesłach byłych więźniów i gości oficjalnych miała „zasłonięty widok”. Dlatego Stowarzyszenia nie otrzymało oficjalnego zaproszenia w tym roku, ale zdaniem dyrekcji PMAB członkowie SRPOOK mogą oglądać uroczystości z boku, spoza sektorów dla zaproszonych gości.
Taka postawa Dyrekcji PMAB jest skandaliczna i stanowi nie tylko drastyczne naruszenie kultury oraz dobrych obyczajów, ale próbę ograniczenia swobód obywatelskich realizowanych w granicach dopuszczonych prawem. Nikt nie ma prawa reglamentować ani ograniczać możliwości uczestnictwa rodzin ofiar niemieckich obozów koncentracyjnych, ani oficjalnie reprezentującego je Stowarzyszenia działającego zgodnie z prawem, w obchodach poświęconych ich przodkom.
Jeżeli nawet podczas ubiegłorocznych obchodów doszło do nagłaśnianego przez Dyrekcję PMAB incydentu z wyeksponowaniem polskiej flagi, co rzekomo miało przeszkadzać w oficjalnych ceremoniach, winę za to ponosi wyłącznie organizator uroczyści, czyli Dyrekcja PMAB. Tłumaczenie Dyrekcji PMAB, że rozwinięta na chwilę flaga narodowa mogła komukolwiek cokolwiek zasłaniać i w czymkolwiek przeszkadzać jest absurdalne. Przede wszystkim, symbol narodowy, jakim jest flaga biało-czerwona, nikomu nie zasłaniał widoku, bowiem dla żadnego Polaka nie ma cenniejszego widoku, zwłaszcza w tak podniosłej chwili jak obchody rocznicowe, niż symbolika jego Ojczyzny. To przecież za nią, za tę biało-czerwoną i za wierność jej umierała znaczna część więźniów obozu KL Auschwitz-Birkenau.
Ponadto, organizując taką uroczystość należało przewidzieć możliwość użycia przez jej uczestników flag czy transparentów i tak wyznaczyć strefę miejsc siedzących, aby użycie weksyliów nie musiało „zasłaniać” nikomu widoku. Wobec niedopatrzenia tak podstawowych spraw przez organizatorów, późniejsza próba usuwania osoby eksponującej flagę podczas uroczystości przez pracowników PMAB zakrawa na działanie antypolskie i antypaństwowe. Natomiast zastosowane obecnie – poprzez odmowę zaproszenia – rugowanie przedstawicieli rodzin ofiar poza krąg osób oficjalnie uczestniczących w rocznicowych obchodach jest jawną dyskryminacją i nieprawną restrykcją.
Być może Pan Dyrektor PMAB nie ma świadomości, że wobec miejsca pamięci, jakim jest teren byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz-Birkenau, oraz wobec odwiedzających to miejsce gości, a zwłaszcza byłych więźniów i członków rodzin ofiar obozu, pełni rolę służebną, a nie władczą. Nie jest uprawniony do rozdawania razów i wyznaczania miejsca, według uznawanego przez siebie samego statusu „godności” czy „właściwości”, ale do takiego przygotowania uroczystości, aby do żadnych „incydentów”, a tym bardziej do dyskryminacji polskiej flagi i rodzin więźniów obozu nie dochodziło.
Dlatego pytam Pana Ministra:
Czy flaga narodowa w barwach biało-czerwonych jest elementem dziedzictwa narodowego i czy jej eksponowanie na terytorium Rzeczypospolitej może być ograniczane prywatnymi, nie merytorycznymi decyzjami jakichkolwiek urzędników?
Czy resort panuje nad działalnością tak istotnej placówki o znaczeniu ponadnarodowym, jaką jest PMAB, czy też PMAB jest prywatnym folwarkiem Dyrekcji, mogącej stosować własny kodeks prawny czy etyczny na terenie byłego obozu?
Czy Ministerstwo zamierza interweniować w sprawie naruszania prawa przez Dyrekcję PMAB, próbującą ograniczać prawo używania polskiej flagi narodowej na terenie dawnego obozu oraz dyskryminującą część rodzin ofiar poprzez próbę pozbawienia ich prawa do oficjalnego uczestnictwa w obchodach rocznicy wyzwolenia obozu?
Czy resort nakaże Dyrekcji PMAB przeproszenie Stowarzyszenia Rodzin Polskich Ofiar Obozów Koncentracyjnych za próbę dyskryminacji i spowoduje zaproszenie jego członków do oficjalnego udziału w uroczystości 27 stycznia 2019 r.?
Czy dyrektor oraz pracownicy PMAB, którzy podjęli niewłaściwe i szkodliwe działania wobec SRPOOK, polegające na próbie usuwania osoby eksponującej polską flagę narodową podczas poprzednich obchodów rocznicowych, a następnie na odmowie zaproszenia SRPOOK na oficjalne obchody w roku przyszłym, zostaną ukarani względnie upomniani?
Czy zostaną wyciągnięte konsekwencje wobec osób winnych niewłaściwego oraz niedbałego przygotowania obchodów rocznicowych w styczniu roku 2018, co przyczyniło się do późniejszych incydentów z próbami usuwania osoby z polską flagą i dalszych wymienionych wyżej reperkusji?
dr hab. Józef Brynkus
Poseł na Sejm RP